تاریخ خرد ایونی

در این کتاب تنها به اندیشمندان پیشاسقراطی پرداخته ام و خود سقراط را هم عضوی از این جرگه به شمار آورده ام. برای افلاطون و ارسطو، و همچنین بودا (که در فلسفی بودن اندیشه اش تردیدی نیست) کتاب هایی مستقل نگاشته ام که امیدوارم به زودی منتشر شود و به دست علاقه مندان برسد. خرد فلسفی امری مبتنی بر شبکه ای پیچیده است که در لابه لای گفت و گوی اندیشمندان و میانه اختلاف نظرهای فيلسوفان، بر مرزها و گسل ها و شکاف های میان تمدن ها و ادیان و باورها می روید و می بالد.
از این رو بحث های این کتاب وقتی بهتر درک می شود که بقیه بخش های این پژوهش نیز مورد توجه قرار گیرد. هرچند کتاب کنونی به طور مستقل هم خواندنی است و ماجرای تکامل انديشة فلسفی یونانی را در آغاز گام مهم و چالش برانگیزش واکاری می کند..تاریخ اندیشه و به خصوص تاریخ فلسفه در زمانه ما با پیش داوری ها و بداهتهایی الوده شده است که در بهترین حالت در نادانی و نا آشنایی با منابع کهن ریشه دارد. بخش عمدة آنچه که زیر عنوان تاریخ فلسفه یا تاریخ اندیشه در دانشگاه ها تدریس می شود فرهنگ يوناني عصر کلاسیک را آغازگاه پیکربندی فلسفه می داند و پیشینه این آرا و افکار و چگونگی ورودشان به سپهر زبان و زیست جهان یونانیان را به کلی نادیده می انگارد.   آماج کتاب خرد ایونی آن است که تبار ایرانی بسیاری از مفاهیم فلسفی و خاستگاه اساطیری برخی از ایده ها را در نخستین اندیشندگان و نویسندگان یونانی زبان تشخیص دهد و برجسته سازد. دلیل این کار هم آن است که بدون فهم سرچشمه های اندیشه ای که به خرد ایونی و فلسفه یونانی منتهی شد، اندیشیدن درست و عمیق به فلسفه ناممکن می گردد و بخش مهمی از تاریخ فلسفه در این شرایط ناممکن تحول یافته اند و بسا معانی و مفاهیم که در ابهامی برخاسته از این بی توجهی کژ و نارس مانده اند و بسا مفاهیم دیگر که به همین خاطر معناهایی تحریف شده و واگرا را بر خود حمل کرده اند.
تلاش من در پژوهش کنونی آن بوده که خاستگاه های اندیشه فلسفی نزد کهن ترین نویسندگان یونانی زبان را بر مبنای آثار خودشان (و نه تفسیرهای متأخرتر و تحریف های جدیدتر) بازسازی کنم. از این رو، اصل نوشتارهای اندیشمندان پیشاسقراطی منبع اصلی کارم بوده و برای آشنایی مخاطبان ایرانی با موضوع، بدنه آنچه از ایشان به جا مانده را با آوردن متن مرجع در همین کتاب به پارسی برگردانده ام و برداشت خود را با ترجمه ها و تفسیرهای رایج برابر هم نهاده ام تا داوری و ارزیابی پیشنهادهایم برای خواننده آسان تر باشد.
نشر علمی و فرهنگی