خوراک و فرهنگ

مطالعه خوراک مردم، جایگاه برجسته‌ای در مطالعات مردم شناسی جهان دارد. از لحاظ تاریخی، دو تحول، رابطه انسان با غذا را کاملاً تغییر داده است : انقلاب نوسنگی و انقلاب صنعتی. در چند دهه اخیر مصرف غذا از کمیت و کیفیت حرکت کرده و تمایل به مصرف غذاهای آماده و غذاهای سایر فرهنگ‌ها بیش‌تر شده است. در نگاه فرهنگی، خوراک از مهم‌ترین عوامل در هویت بخشی از جوامع انسانی است. از لحاظ تقسیم حوزه‌های شناخت در انسان‌شناسی خوراک، دو حوزه اساسی را می‌توان مطرح کرد: حوزه معناشناختی-اسطوره شناختی، و عناصر فرهنگی-اجتماعی مؤثر در تعیین غذاها و الگوهای فرهنگی. در حوزه اول تأکید براسطوره‌ها و نشانه‌های مربوط به غذا و مواد غذایی، ظروف آشپزی، میز و سفره و آداب صرف غذا و در حوزه دوم تأکید روی شناخت عناصر فرهنگی- اجتماعی در تعیین غذاها و الگوهای تغییر فرهنگی برمبنای تغییر غذایی است. در فرهنگ ایرانی، مصرف غلات،‌میوه‌ها، سبزیجات، ادویه و دانه‌های روغنی از ابتدا، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. مجموعه حاضر در سه بخش «مقالات»، «میزگردها و گفت‌وگوها»، «نگاه‌هاو نگره‌هایی به خوراک» تنظیم شده است. و موضوعاتی مانند اسطوره و خوراک،‌ نشانه شناسی خوراک، ‌غذا و سینمای ایرانی،‌ خوراک و تابو و غذاهای آئینی و تقدیس خداوند مطرح شده است.

ف23