شهر فرنگ اروپا

می گویند در جنگ جهانی اول آدم ها مثل تخم گیاهان همین طور به زمین می ریختند و کمونیست های روسی بعدها حساب کردند که از هر کیلومتر مربع از اجساد چقدر کود می شود تهیه کرد و اگر آنها از اجساد خائنان و جانیان به جای کود استفاده کنند، چقدر می شود با پرهیز از خرید کودهای شیمیایی گران خارجی صرفه جویی به عمل آورد. و انگلیسی ها در طول جنگ تانک را اختراع کردند و آلمانی ها گازی شیمیایی را که به اییریت مشهور شد، چون بار اول از آن در نزدیکی شهر اییر استفاده کردند، هر چند این حقیقت نداشته و این کار در ضمن گاز خردل هم نامیده می شد، چون مثل خردل دیژون دماغ را می سوزاند، و این البته حقیقت داشت، و عده ای از سربازان پس از بازگشت به وطن بعد از جنگ دیگر هرگز حاضر نشدند لب به خردل دیژون پزنند. جنگ جهانی اول را جنگی امپریالیستی می خوانند، چون آلمانی ها احساس می کردند کشورهای دیگر نسبت به آنها نگاه تعصب آمیزی دارند و نمی خواهند بگذارند آنها هم تبدیل به یک قدرت جهانی شوند و به ماموریتی تاریخی تحقق بخشند.
اما اکثر افراد در اروپا آلمان،  فرانسه، صربستان، بلغارستان و دیگر کشورها معتقد بودند که این جنگ جنگی ضروری و عادلانه است که صلح را برای جهان به ارمغان خواهد آورد. و بسیاری از افراد معتقد بودند که جنگ آن فضایلی را که جهان صنعتی مدرن از میان برده است، از جمله فضیلت عشق به میهن، شجاعت و ایثار، احیا خواهد کرد. و افراد فقیر هم در انتظار و آرزوی سوارشدن به قطار بودند و روستایی ها هم در انتظار و آرزوی دیدن شهرهای بزرگ و تلفن کردن به اداره های پست محلی برای فرستادن تلگرامی برای همسرانشان با این مضمون: من خوبم. امیدوارم تو هم خوب باشی ژنرال ها در انتظار و آرزوی این بودند که عکس و خبرشان در روزنامه چاپ شود و اقلیت های قومی کشورها هم از این کیفور بودند که در جنگی شرکت کرده اند که همرزمانشان بدون لهجه صحبت می کند و آنها  همراه این دیگران بی لهجه سرودهای نظامی و ترانه های – مردمی بخوانند. و همه فکر می کردند تا زمان انگورجینی به خانه هایشان باز خواهند گشت
نشر ماهی