ه مثل هژمونی

این اثر مسبوق به سابقه است: معادلات و تناقضات آنتونیو گرامشی. به همین دلیل ناشر خارجی و ناشر ایرانی هر دو اثر را همزمان منتشر کردند، چون یکی مکمل دیگری است. اما درحقیقت یکی چهل سال زودتر از دیگری به نگارش درآمده است. کشف مفهوم هژمونی در سوسیال دمکراسی روس به قطب نمای تحقیقات فیلولوژیک در اثر متأخر تبدیل می شود، بطوریکه عقربه آن تمدن های باستانی جاده ابریشم را نشانه می گیرد. تمدن چین باستان و تمدن ایران باستان. در چین از دل نظام سیاسی امپراطوری برمی خیزد. اما در ایران از دل روابط بیرونی، به خصوص از دل جنگ های ایران و یونان مطرح می شود. شکست یونانیان از زمانی به شکست ایرانیان تبدیل می شود که دولت شهرهای یونانی در پرتو تطور اتحاد دلوسی تصمیم می گیرند تا آتن را به سرکردگی یا هگمون بپذیرند. به این ترتیب، هژمونی به عنوان امری بین الدول، و نه نسبتی بین طبقات مانند تصور حاکم در سوسیال دمکراسی روس، شکل می گیرد. کتاب سیر تطور این مفهوم در ادوار مختلف و در مناطق مختلف است. بدیهی است که در نهایت توجه نویسنده معطوف به هژمون عصر است: هژمونی آمریکا!