تسلی ناپذیر

رمان تسلی ناپذیر نوشته ایشی گورو در سال ١٩٩٥ منتشر شد و واکنش های مختلفی در میان منتقدان برانگیخت. پس از دریافت جایزه کتاب سال Whitbread در سال ١٩٨٦برای کتاب هنرمند دنیای شناور و جایزه بوکر در سال ١٩٨٩ برای بازمانده روز، آثار ایشی گورو به عنوان بخشی از بدنه ادبیات مدرن شناخته شد و انتظار می رفت آخرین رمانش نیز کم و بیش همین خصوصیات را به شیوه یگانه و اصیل نویسنده باز نمایاند. اما تسلی ناپذیر به دلایل روشن چه در دریافت جوایز و چه از نظر شهرت به پایه آثار پیشین ایشی گورو دست نیافت. از منظر ساختمان ادبی، تسلی ناپذیر رمان عجیبی است. برخی منتقدان آن را با قصر کافکا و آلیس در سرزمین عجایب کرول قیاس کرده اند. برخی دیگر آن را اثری پیچیده دانسته اند که هیچ توصیف و تحلیلی را برنمی تابد. تسلی ناپذیر بی شک رمان نامعمولی است، اما به گمان من مشکلی که بسیاری از منتقدان این اثر با آن مواجه بوده اند، ناشی از آن بوده است که به باور آنان یک رمان خوب باید دارای عناصر مشخص رئالیسم اجتماعی باشد، دنیایی که توصیف می کند از قوانین طبیعی پیروی کند و شخصیت ها بسته به طبیعت شان و شرایطی که در آن قرار دارند، معقول یا نامعقول عمل کنند. از یک رمان خوب انتظار می رود که قهرمان آن درگیر نوعی کشمکش باشد و در خلال این کشمکش نویسنده درکی از ذات انسانی ارائه دهد. تسلی ناپذیر برخلاف آثار پیشین نویسنده دنیایی خلق می کند که از قوانین طبیعی زمان و مکان سرپیچی می کند. از این منظر می توان این رمان را در حیطه داستان های ذهن گرا قرار داد. داستان ذهن گرا (به معنای گسترده آن) مجموعه یی است از گونه های ادبی گوناگون، نظیر داستان های علمی- تخیلی، اسطوره یی- تخیلی، داستان های ترسناک و بسیاری آثار ادبی که در گونه های دیگر قابل طبقه بندی نیستند. آنچه به نظر می رسد وجه مشترک تمام داستان های ذهن گرا باشد، عنصر تخیل است. تسلی ناپذیر رمانی است که در چارچوب های رایج قرار نمی گیرد.
منبع متن