کتاب جواهرنامه نظامی پس از “الجماهر فی الجواهر” تالیف ابوریحان بیرونی که به عربی است، نخستین کتاب در مباحث مربوط به جواهر و فلزات و ممزوجات (آلیاژ) و تلاویحات (مینا و آنچه رنگ آنها به آتش گردانیده میشود) به شمار میآید. اهمیت عمدهی جواهر نامه که به سال 592 هجری تالیف شده این است که مولف، هم چنین پدر و پسرش پیشنهی “جوهری” داشتهاند، یعنی زرگر و حکاک بودهاند. نام کتاب در سه نسخهی ترکیه، قم و تاشکند، جواهر نامهی نظامی است. اما در نسخهی ملک (تهران) به غلط جوهرنامهی نظامی نام گرفته است. مصحح کتاب پس از شناسایی مولف و اثر او، نسخهها و شیوهی تصحیح خود را توضیح داده است.
این کتاب اساس تألیف تنسوخنامه ایلخانی خواجه نصیرالدین طوسی و عرایس الجواهر و نفایس الاطایب ابوالقاسم کاشی بوده و از طریق آن دو به جواهرنامههای بعدی هم وارد شده است. جواهرنامه نظامی در ۵۹۲، به نام صدرالدین ابوالفتح مسعودبن بهاءالدین علیبن ابیالقاسم ابهری، وزیر علاءالدین تکش خوارزمشاهی تألیف شده است.
درباره مؤلف همین قدر میدانیم که پدرش، خودش و پسرش، جوهری (زرگر و حکاک) بودهاند و اهمیت عمده جواهرنامه نظامی نیز از همین روست. به گفته مؤلف، کتاب او ترکیبی است از گفتار حکمای متقدم، تجربههای شخصی از پیشه جواهرسازی و صنعت حکاکی، و حکایاتی که مؤلف از معتمدان و تجار شنیده است؛ پس، از این حیث که حاوی نکتههای ابتکاری است، ارزش خاصی دارد. مراد مؤلف از گفتار حکمای متقدم، اقوالی است که معمولاً از کتاب الجماهر ابوریحان بیرونی و کتاب الاحجار ارسطو آورده است. از ترکیب و مندرجات جواهرنامه مشهود است که مؤلف مطالب بسیاری را از الجماهر نقل کرده است و شاید بتوان گفت که مأخذ عمده او الجماهر بوده است. در متن، هفده بار به نام آن تصریح گردیده و از ابوریحان بیرونی نیز اغلب با ذکر «استاد» یاد شده است؛ اما، موارد حذف، تلخیص، ابقا و ترتیب نقل مباحث، و وارد کردن اطلاعات تجربی خود و دیگران، بنا بر سلیقه و حاصل تجارب مؤلف است. به جز این، اسم کتابهایی مانند النُخَب و خواص (و به صورتهای خواص احجار و کتب خواص) از تألیفات ارسطو، در آن آمده است که مورد استفاده ابوریحان بیرونی نیز بودهاند و احتمال بیشتر آن است که جوهری نیشابوری به همان گفته ابوریحان بیرونی اکتفا کرده و خود، این کتابها را ندیده باشد.
عنوان ________جواهرنامه نظامی |
موضوع _____ جواهرات |
نویسنده _______ محمدبنابیالبرکات جوهرینیشابوری |
مترجم _______ |
ناشر ________ میراث مکتوب |
قطع ___________وزیری |
جلد ____________سخت |
چاپ __________1383 |
صفحه_________450 |
قیمت روز______ |
قیمت فروش____ 30000 ت |
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.