اختیارات، اصلاحات و لوایح قانونی دکتر محمد مصدق

طی یک قرن اخیر، در میان انبوهی از رویدادها و ماجراهایی که در ایران پیش آمده، دکتر مصدق و دولت وی جذاب‌ترین موضوع برای تاریخ‌نگاران و پژوهشگران بوده‌اند. با وجود انتشار تعداد زیادی کتاب و رساله در این باره، هنوز هم جوانبی از رویدادهای سال‌های 1330-1332 مورد توجه جدی قرار نگرفته‌اند، از جمله سیاست داخلی دکتر مصدق به‌ویژه موضوع اختیارات او. آنچه در این عرصه انجام شد اثر فراوانی بر رویدادهای بعدی خود گذاشته است و نقش مهمی در تاریخ معاصر ایران دارد. دکتر مصدق در تیرماه 1331 از مجلس شورای ملی اختیاراتی درخواست کرد که ابتداد از جانب مجلس رد شد، اما پس از تقاضای مجدد وی در اوایل مرداد، مجلسین شواری ملی و سنا به‌طور کامل با آن موافقت کردند. اختیارات مزبور شامل اختیار وضع قوانین تقریباً برای تمامی موضوعاتی که امکان قانون‌گذاری در آن‌ها وجود داشت برای مدت 6 ماه بود که در روزهای پایانی دی ماه همان سال برای یک سال دیگر تمدید شد. اهمیت «اختیارات» در این است که چارچوب سیاست داخلی دکتر مصدق را نشان می‌دهد و بررسی آن‌ها در نهایت بررسی سیاست داخلی او در سال‌های 31 و 32 است. همچنین لوایح قانونی و اختیارات علت اصلی اختلاف بین جناح‌های سیاسی طرفدار نهضت ملی به شمار می‌رفت، بنابراین در این بررسی اختلافات مزبور نیز طرح می‌شوند، و سرانجام نتیجه? استفاده از قانون اختیارات، وضع و تصویب تعداد زیادی لوایح قانونی بوده است که بسیاری از آن‌ها پس از سقوط دولت مصدق نیز کماکان اجرا می‌شدند، و از این نظر این بحث بخشی از تاریخ قانون‌گذاری در ایران نیز هست. در تدوین این کتاب تلاش شده است تمامی نظرات و دیدگاه‌های جناح‌های مختلف سیاسی در قبال موضوع اختیارات و وقایع مربوط به آن بیان شود.