افسانه طبقه متوسط

با تسلط جهانی سازی و نئولیبرالیسم بر حیات اقتصادی و اجتماعی جهان در دهه های اخیر و بهره برداری روزافزون طبقه ی سرمایه دار از رویکردهای مدیریتی خصوصی سازی، برون سپاری، کوچکسازی، ساختارهای هولدینگ و… از یک سو زمینه های عینی انسجام و همبستگی طبقاتی و اجتماعی کارگران به مثابه ی یک طبقه ی جهانی در معرض آسیب های جدی قرار گرفته و تا حدی دچار تحلیل شده است و از سوی دیگر با افزایش فاصله ی طبقاتی، بخش های فزاینده ای از اقشار میانی جامعه به مزدبگیرانی تبدیل شده اند که در جستجوی کسانی هستند که حاضر باشند آنها را برای کار مزدی و استثمار جذب کنند. آنها در جستجوی خریدارانی برای فروش نیروی کار خود هستند تا مانند کارگران کارخانجات و شرکتها نیروی کار خود را به آنها بفروشند و از این منظر به بخشی از طبقه ی کارگر تبدیل می شوند.
مفاهیمی چون تولید، ابزار تولید، تکنولوژی و محصول تولیدی در طول تاریخ و نیز در طی عمر جامعه ی سرمایه داری تغییر و تحولات زیادی را پشت سر گذاشته اند. این تغییرات به ویژه در دهه های اخیر و استفاده ی گسترده از دانش سایبرنتیک و تکنولوژی اطلاعات در سیستم های تولیدی شتابان تر از گذشته بوده است. در همین ارتباط مفهوم “ابزار تولید و مالکیت بر آن نیز از مفاهیم و نمادهای سخت افزاری چون کارخانه و ماشین آلات فراتر رفته و بیش از پیش درگیر با مفاهیم فناوری و نمادهای نرم افزاری و سیستمها و ابزارهای گسترده و پیشرفته ی برنامه ریزی و کنترل سیستم ها و ساز و کارهای مدیریتی، نظارتی و مرتبط شد. در نتیجه ی این تغییرات دامنه ی شمول تعريف جامعه شناسی مارکسیستی که نداشتن مالکیت بر ابزار تولید و فروش نیروی کار برای معاش را ویژگی متمایز طبقه ی کارگر می دانست و از این منظر تیز طبقه ی کارگر را اساسا به کارگران فکری و یدی تقسیم می کرد، به صورت طبیعی بازتر گردیده و حوزه های گسترده تری را شامل می گردد.
نشر گل آذین