اپوکریفای عهد عتیق

در این مجموعه ده متن مختلف “اپوکرینا” (عهد عتیق) به فارسی ترجمه شده است. “کتاب حاضر مجموعه‌ای از میراث دینی بنی‌اسرائیل است که قدمت آن به بیش از 2000 سال می‌رسد و چگونگی پدید آمدن آن به شرح زیر است: فاتح معروف عهد باستان، اسکندر کبیر (336 – 323 ق‌م) پس از تسخیر کشورهایی در مشرق زمین، برای گسترش فرهنگ یونانی در آن سرزمین‌ها بسیار کوشید. نمونه‌ای از این کوشش‌ها ساختن شهر دانشگاهی اسکندریه در مصر بود که سابقه علمی آن تا عصر حاضر باقی است. این شهر دارای مدارس گوناگون و کتابخانه‌ای بی‌نظیر شد و تمدن یونانی با رنگی جدید در آن رشد کرده و به شکوفایی رسید. جمعیت اسکندریه پس از چندی به یک میلیون نفر رسید و حدود ده درصد آنان را قوم یهود تشکیل می‌دادند که مانند دیگران، تحت تاثیر فرهنگ و فلسفه یونان قرار گرفته بودند. آنان در قرن سوم قبل از میلاد، کتاب مقدس خویش را که در زمان‌های بعد “عهد عتیق” نامیده شد، از بان عبری به زبان یونانی ترجمه کردند. این ترجمه که گفته می‌شود 72 مترجم در تهیه آن سهیم بوده‌اند؛ بعدا به “ترجمه سبعینیه” (Septaagint) معروف شد… ترجمه سبعینیه رساله‌هایی را نیز دربردارد که در متن عربی عهد عتیق یافت نمی‌شود. تمام یا اکثر آن رساله‌ها را بنی‌اسرائیل در زمان‌های بعد نوشته‌اند و فضای برخی از آن‌ها متاثر از فرهنگ یونانی است بزرگان یهود هنگامی که در قرن اول میلادی برای تعیین محدوده کتاب آسمانی خود در مکانی به نام “یاونه” گرد آمدند، آن رساله‌ها را به سبب نداشتن اصل عبری رد کردند رساله‌های رد شده بعدا “اپوکریفا” (Apocrypha) (یعنی “پنهان”) نامیده شده. از سوی دیگر، مسیحیان بخش مهمی از آن رساله‌ها را ضمن عهد عتیق پذیرفتند و آن‌ها را کتاب‌های “قانونی ثانوی” (Deuterocanonical) نامیدند. پس از گذشت پانزده قرن بر مسیحیت، رهبران نهضت پروتستان در قرن شانزدهم در الهامی بودن آن کتاب‌ها شک کردند و پس از مدتی، نسخه‌هایی از عهد عتیق که با نسخه عبری برابر بود و هیچ کتاب اپوکریفایی در آن‌ها وجود نداشت، میان پروتستان‌ها رواج یافت. از آن جا که معمولا پروتستان‌ها به ترجمه، چاپ و انتشار کتاب مقدس در جهان اقدام می‌کنند، بیشتر نسخه‌های کتاب مقدس به زبان‌های مختلف فاقد اپوکریفاست. (البته یهودیان و مسیحیان همواره مراجعاتی به کتاب‌های اپوکرینا داشته‌اند). تعداد و ترتیب رساله‌هایی از اپوکرینا که مقبول مسیحیان کاتولیک و ارتدکس واقع شده، پیوسته مورد اختلاف بوده است. نسخه‌های آن‌ها نیز گوناگون هستند. و به همین علت، یکی از محققان غربی مجموعه‌ای به نام “اپوکرینای موازی” (parallel Apocrypha) تهیه کرده است که یک تحریر یونانی و هفت ترجمه را درکنار هم (در دو صفحه رو به رو) پیش‌روی خواننده قرار می‌دهد”.