تاریخ ایران – پژوهش آکسفورد

. در سال ۵۳ ق.م در نبرد حران اشکانیان نیروهای شکست ناپذیر روم را خوار و خفیف کردند. رومیان قدرت مقهور ساختن امپراتوری اشکانیان را نداشتند و ناگزیر میبایست قدرت آنان را به رسمیت میشناختند آنها همچنین باورهای ایرانی را به شکل میتراییسم و از طریق ارمنستان از ایران اخذ کردند مراسم تشرف آیین میترا با مفاهیم فلسفی و مرتبط با رستگاری ریشه در آیین زرتشت داشت رومیان این سنت را اخذ و با باورهای خود سازگار کردند و «دین) (پارسیان – چنان که رومیان آن را مینامیدند – به صورت گسترده در اروپا و حوزه مدیترانه انتشار یافت تا بالاخره در سده پنجم میلادی مسیحیت بر آن چیره شد. سوم میلادی با به قدرت رسیدن سلسله جدید ،ساسانی ایران به قدرتمندترین امپراتوری منطقه تبدیل شد. در سالهای بین ۲۴۰ تا ۲۷۰ م، شاپور اول با به اسارت گرفتن یکی از امپراتوران روم و کشتن دیگری و خراجگزار کردن یکی دیگر، روم را به زانو درآورد. شاپور دوم در قرن چهارم میلادی پیروزیهای یک سده قبل را تکرار کرد رومیان را شکست داد و موجب مرگ امپراتور سردار آنها یولیانوس کافر شد. در سده های ششم و هفتم میلادی دو پادشاه به نام خسرو خسرو انوشیروان و خسرو پرویز در تیسفون، یکی از ثروتمندترین و بزرگترین شهرهای اواخر عصر ،باستان حکومت میکردند میتوانیم ذهنیت و جهان بینی ایرانیان را از داستانی دربارۀ پادشاه ایران و تختگاه او دریابیم ایرانیان سه تخت تشریفاتی برای فرمانروایان روم ترک و چین در کاخ تیسفون قرار داده بودند پادشاه ایران به نشانه برتری روی تختی بزرگتر از بقیه می.نشست جنگهای خسرو دوم و امپراتور هراکلیوس زمینه ساز انحطاط بیزانس و سقوط شاهنشاهی ساسانی و پایان عصر باستان شد مسلمانان به راحتی جنوب غرب آسیا و شرق مدیترانه را روفتند و دو قدرت برتر اواخر عصر باستان را نابود کردند. این نکته شایان توجه است که خود ،ایرانیان به ویژه سواره نظام ،آنها به فاتحان پیوستند و در پیروزی اسلام در آفریقا و آسیا در سدههای هفتم و هشتم میلادی نقش بسزایی داشتند. در نتیجه این وقایع دنیای ایران باستان از لحاظ ،سیاسی اجتماعی و دینی دستخوش دگرگونی عمیقی شد و به این ترتیب به بخشی از قلمرو وسیع اسلام تبدیل شد

کتاب دایره قهوه ای