کتاب تاریخ ملک آرا مربوط به مقطعی حساس و مهم از تاریخ ایران است، یعنی وقایع از اواخر دوران صفوی تا سال ۱۲۰۹ق در آن به رشته تحریر کشیده شده است. این کتاب موسوم به «تاریخ ملکآرا» است و علت نامگذاری را مؤلف آن «میرزا علیقلی بن محمد چلاوی» متخلص به «اقبال» به افتخار «محمدقلی میرزا ملکآرا» پسر سوم فتحعلیشاه قاجار و حاکم مازندران اعلام کرده و به دستور او آن را تصنیف کرده است.
«اقبال چلاوی» در فهرست این کتاب چنین مینویسد، که مبنا را بر دو مجلد نهاده بود. در مجلد اول به بیان انساب اتراک و بهخصوص ایل قاجار و وقایع دوران اجداد فتحعلیشاه تا پایان زمامداری آقامحمدخان و در مجلد ثانی به شرح وقایع دوران فتحعلی شاه اختصاص داده است؛ اما وجود مجلد دوم تا این زمان بر ما معلوم نیست و اصلاً دانسته نیست که تحریر شده باشد، مجلد اول نیز در هنگام توضيح وقایع سال ۱۲۰۹ق و لشکرکشی اول آقامحمدخان به قراباغ، به ناگهان متوقف شده و حتی به قضيه تفاهم او با ابراهیم خلیل خان جوانشير هم اشاره نشده است.
از آنجا که کتاب تاریخ ملک آرا به دستور «محمدقلی میرزا ملکآرا» حاکم مازندران نوشته شده، بنابراین مؤلف بسیار سرسپرده سلسله قاجار بوده و یکسره چه به نظم و چه به نثر، از آنان تعریف و تمجید مینماید و آستانبوس درگاه ایشان بود.
میرزا علیقلی متخلص به «اقبال» اهل چلاو آمل بود. وی در جوانی به کرمانشاه رفت و به تحصیل پرداخت و در همان شهر به سمت منشیگری شاهزاده محمدعلی میرزا دولتشاه قاجار رسید، سپس به ندیمی و منشیگری تهماسبمیرزا مؤيدالدوله پسر دولتشاه به همدان رفت.پس از آن در تهران به مدت دو سال ندیم علیرضامیرزا شهره پسر فتحعلیشاه بود تا آنکه همایونمیرزا (پسر شانزدهم فتحعلیشاه) مأمور حکومت نهاوند شد و اقبال چلاوی به مدت دو سال در خدمت او باقی ماند.
آن طور که نوشتهاند «اقبال چلاوی» در سه سال آخر عمر، ندیم محمدقلیمیرزا ملکآرا پسر سوم فتحعلیشاه و حاکم مازندران بود و در این زمان بود که به فرمان او این کتاب تاریخ را تألیف کرده است. اقبال چلاوی در مقدمه همین کتاب مینویسد که دستور نگارش این کتاب را محمدقلیمیرزا ملک آرا به او داد و او که کتاب «احسنالتواریخ» محمد ساروی را در تاریخ قاجاریه کامل میدانست، فروتنانه اظهار داشت:
«… مرا چه حد که در آن عرصه جلوه آغازم. همانا سامری را در ساحری با معجزات کلیمیظفری نماند و ماه منور را در ازاء مهر منور خطری، سها را در معرض خورشید ضیایی نیست و گدا را در محفل جمشيد.»
عنوان ________تاریخ ملک آرا |
موضوع ____ تاریخ |
نویسنده ____میرزا علی قلی چلاوی |
مترجم ______ |
ناشر ________ندای تاریخ |
قطع ___________رقعی |
جلد ____________نرم |
چاپ __________1400 |
صفحه_________500 |
قیمت روز______ 160000 ت |
قیمت فروش____100000 ت |
ت1
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.