خواجه رشیدالدین فضل الله

رشیدالدین فضل الله که در سراسر دورۀ سلطنت غازان خان و جانشین او اولجایتو و هم در ابتدای سلطنت ابوسعید مقام وزارت ایلخان را داشت طبیبی عالم و مورخی دانشمند بود. او به واسطۀ علم و مهارتی که در طب داشت به درگاه ایلخان راه پیدا کرد و در سایۀ تدبیر و سیاستی که از خود نشان داد مرتبه ای بالا یافت. رشیدالدین به عنوان مورخ برجسته نیز مقامی ممتاز دارد و تألیفات تاریخی وسیع او که حتی تاریخ عالم را در بر می گیرد به لحاظ وسعت و اعتبار و شیوۀ علمی که در تدوین و نگارش آن -از نظر استفاده از منابع اصیل و مورد اعتماد و ارزیابی مآخذ تألیف- به کار رفته اعجاب و تحسین محققان را برانگیخته است.
نوشته های تاریخی رشیدالدین تاکنون تا اندازه ای مورد مطالعه و تحقیق پژوهندگان واقع شده و بسیاری از تألیف های او در این زمینه به اضافۀ کتابها و مقاله های تحقیقی متعدد دربارۀ آن انتشار یافته، هر چند که این تحقیق و نشر هنوز همۀ تألیف های تاریخی او را شامل نشده است. آراء علمی و فلسفی و سیاسی او، و نیز تدابیر و کارهایش در مقام وزیر صاحب اختیار دستگاه ایلخان کمتر بررسی شده است.
کتاب حاضر که معرفی کلی و کوتاهی است از احوال و آثار و افکار رشیدالدین فضل الله همدانی کوششی است در این سو و گامی در آغازِ این راه، چراکه شخصیت و آثار این بزرگمرد علم و ادب و سیاست چنان عظیم و گسترده است که بررسی و شناخت و معرفی هر جنبۀ آن را پژوهشی ژرف و پردامنه باید.