دانش پدیدارشناسی روح

اثری گمان‌پردازانه و ایده‌آل گرایانه با محتوایی جهانی «آکنده از خلاقیت جوانی گدازه‌های سرشار و بارقه‌های فکری آفرینندگی ادیبانه وتخمیر و تحول عالمانه‌ی» اندیشه در پیچیدگی و چند لایگی مطلب و بازتاب فرآیند دیالکتیکی تکوین روح در صورت‌های متنوعش. در این‌جا ما فهمنده گواه پدیدار شدن روح در شکل‌های و مرحله‌های صعودی و متنوع شدنش هستیم. گذار از ادراک حسی خام و بسیط تا به فهم و مفهوم آگاه بودن و خودآگاه بودن، خرد، تاریخ و مذهب در نهایت دانش مطلق روح جهانی.شدن دانش به مثابه فعالیت یافتگی خود ما بشخصه. یکی بودگی اندیشه و بودن فقط از طریق امر متضادش، آن است که هست در حالی که از این متضادش نیز متمایز است اگرچه همزمان تفاوت آن‌ها مانع فعالیت یافتگی این‌همانی‌شان نمی‌گردد. این هم در هم تنیدگی‌ها، وحدت و تضاد، برداشتن و انحلال یافتن، تغییر و تطور تکوین و نابودی و همزمان تکامل مستمر و دیالکتیکی پدیدارها از جمله‌ی دشواری‌ها و سخت فهمی این اثر است که به زعمی پیچیده‌ترین اثر فلسفی همه دوران‌ها خوانده شده است. مکان فهم و حقیقت در این‌جا مفهوم در نظام مبتنی بر دانش است نه بر نگرش. بینش در شناخت حقیقت مبتنی بر تضاد سوژه وابژه یکی بودگی آن‌ها برداشتن و انحلال‌شان و تکامل به سطحی عالی‌تر است