کتاب راحة الصدور و آية السرور در تاریخ آل سلجوق تاريخ سلسله بزرگ سلجوقى را از برپايىاش در اوايل سده پنجم قمرى تا سقوط آن (590ق1194/م) در بر دارد. شرح دراز دامنى درباره رويدادهاى پنج سال پس از اين زمان، در آن وجود دارد كه از روند نقل اتفاقات تا 595 (1199) گزارش مىدهد. نویسنده در پايان هر بخش از كتاب، به مدح و ثناى غياثالدين مىپردازد و قصيدهاى نيز به نامش انشا مىكند. ارزش تاريخى اين كتاب، به رواياتى وابسته است كه از سالهاى 555 – 595 (1190 – 1199)؛ يعنى دو دوره آخر سلسله سلجوقى (پادشاهى ارسلان و طغرل) خبر مىدهند. اطلاعات اين دو دوره، دست اول و دراز دامنند، اما گزارشهاى كتاب درباره اوايل دوره سلجوقى، به دشوارى آموزنده و سودمند است و دورههاى سلطنت دوازده پادشاه نخست اين سلسله، بسيار چكيده و به شيوهاى ناخوشآيند گزارش شدهاند.
تنها منبع اطلاعات تاريخى مؤلف اين كتاب در بخشهاى آغازين، سلجوقنامهظهيرالدين نيشابورى است كه معلم سلطان ارسلان و خويشاوند راوندى بود.
درونمايه دو پاره از بخشهاى گوناگون پايان كتاب، درباره تيراندازى با تير و كمان و مسابقه اسب سوارى است و تنها بحث شرعيات در اين بخشها مطرح است يا اين تمرينها در اوضاع گوناگون از ديدگاهى مذهبى بررسى مىشوند. بخشى مستقل نيز درباره مشروعيت شراب وجود دارد كه در آن، ويژگىهاى دارويى شرابهاى گوناگون لفظ به لفظ و بدون ذكر منبع از كتاب بزرگ ذخيره خوارزمشاهى، نوشته اسماعيل جرجانى (531ق) نقل شده است. بخشى كه به بحث شطرنج مىپردازد، درونمايهاى درخور و آموزنده در بر ندارد و كمابيش تكرار سخنان نويسندگان قديم و جديد به عربى و فارسى در اين باره است. مانند اينكه بازى شطرنج در هندوستان اختراع شد و در دوره انوشيروان عادل به ايران آمد و اينكه وزير او بزرگمهر تغييراتى در آن پديد آورد و پس از آن به روميان رسيد و آنان نيز تغييرهاى بيشترى در آن پديد آوردند.
همچنين بخشى درباره خطاطى در اين اثر هست كه چيستى خط منسوب را نشان مىدهد. اين خط روشى مدوّن براى تركيب حروف الفبا بر پايه اصول هندسى به شمار مىرود؛ يعنى هر حرف به كمك حرف پيشين آن نوشته مىشود؛ چنان كه همه حروف با يكديگر پيوسته (منسوب)اند.
خطهايى مانند نسخ، رقع، ثلث و محكك در بسيارى از جاها (الف، دال، را، كاف، لام، ميم، نون، واو و يا)، به روشهاى جداگانه براى تركيب حروف وجود دارند.
بخش «الغالب و المغلوب» اين كتاب، روش محاسبه نتيجه جنگ را ميان دو رقيب شرح مىدهد. بر پايه گفته نویسنده اين روش را نخست نيكوماخس به پسر خود ارسطو آموخت و او نيز آن را نزد الكساندر كبير برد. الكساندر به درستى و اعتماد پذيرى اين روش باور يافت و هرگز به جنگ يا نبردى دست نمىزد كه بر پايه اين روش پىآمدش شكست بود. توضيح كامل اين روش در دنباله همين بخش و درختواره تبار سلجوقيان، در آغاز كتاب آمده است. تاريخ سلسله بزرگ سلجوقى را از برپايىاش در اوايل سده پنجم قمرى تا سقوط آن (590ق1194/م) در بر دارد. شرح دراز دامنى درباره رويدادهاى پنج سال پس از اين زمان، در آن وجود دارد كه از روند نقل اتفاقات تا 595 (1199) گزارش مىدهد. نویسنده در پايان هر بخش از كتاب، به مدح و ثناى غياثالدين مىپردازد و قصيدهاى نيز به نامش انشا مىكند. ارزش تاريخى اين كتاب، به رواياتى وابسته است كه از سالهاى 555 – 595 (1190 – 1199)؛ يعنى دو دوره آخر سلسله سلجوقى (پادشاهى ارسلان و طغرل) خبر مىدهند. اطلاعات اين دو دوره، دست اول و دراز دامنند، اما گزارشهاى كتاب درباره اوايل دوره سلجوقى، به دشوارى آموزنده و سودمند است و دورههاى سلطنت دوازده پادشاه نخست اين سلسله، بسيار چكيده و به شيوهاى ناخوشآيند گزارش شدهاند.
تنها منبع اطلاعات تاريخى مؤلف کتاب راحة الصدور و آية السرور در تاریخ آل سلجوق در بخشهاى آغازين، سلجوقنامهظهيرالدين نيشابورى است كه معلم سلطان ارسلان و خويشاوند راوندى بود.
درونمايه دو پاره از بخشهاى گوناگون پايان كتاب، درباره تيراندازى با تير و كمان و مسابقه اسب سوارى است و تنها بحث شرعيات در اين بخشها مطرح است يا اين تمرينها در اوضاع گوناگون از ديدگاهى مذهبى بررسى مىشوند. بخشى مستقل نيز درباره مشروعيت شراب وجود دارد كه در آن، ويژگىهاى دارويى شرابهاى گوناگون لفظ به لفظ و بدون ذكر منبع از كتاب بزرگ ذخيره خوارزمشاهى، نوشته اسماعيل جرجانى (531ق) نقل شده است. بخشى كه به بحث شطرنج مىپردازد، درونمايهاى درخور و آموزنده در بر ندارد و كمابيش تكرار سخنان نويسندگان قديم و جديد به عربى و فارسى در اين باره است. مانند اينكه بازى شطرنج در هندوستان اختراع شد و در دوره انوشيروان عادل به ايران آمد و اينكه وزير او بزرگمهر تغييراتى در آن پديد آورد و پس از آن به روميان رسيد و آنان نيز تغييرهاى بيشترى در آن پديد آوردند.
همچنين بخشى درباره خطاطى در اين اثر هست كه چيستى خط منسوب را نشان مىدهد. اين خط روشى مدوّن براى تركيب حروف الفبا بر پايه اصول هندسى به شمار مىرود؛ يعنى هر حرف به كمك حرف پيشين آن نوشته مىشود؛ چنان كه همه حروف با يكديگر پيوسته (منسوب)اند.
خطهايى مانند نسخ، رقع، ثلث و محكك در بسيارى از جاها (الف، دال، را، كاف، لام، ميم، نون، واو و يا)، به روشهاى جداگانه براى تركيب حروف وجود دارند.
بخش «الغالب و المغلوب» اين كتاب، روش محاسبه نتيجه جنگ را ميان دو رقيب شرح مىدهد. بر پايه گفته نویسنده اين روش را نخست نيكوماخس به پسر خود ارسطو آموخت و او نيز آن را نزد الكساندر كبير برد. الكساندر به درستى و اعتماد پذيرى اين روش باور يافت و هرگز به جنگ يا نبردى دست نمىزد كه بر پايه اين روش پىآمدش شكست بود. توضيح كامل اين روش در دنباله همين بخش و درختواره تبار سلجوقيان، در آغاز كتاب آمده است.
منبع متن
عنوان ________راحه الصدور و آیه السرور در تاریخ آل سلجوق |
موضوع ____ ایران-تاریخ |
نویسنده ______محمدبن علی بن سلیمان راوندى |
مترجم ______ |
ناشر _______امیرکبیر |
قطع ___________وزیری |
جلد ____________سخت |
چاپ __________1364 |
صفحه_________600 |
قیمت روز______ |
قیمت فروش____135000 ت |
خ18
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.