*روزنامه خاطرات امین لشکر*

مطالب كتاب در چهار بخش بيان شده است. در بخش اول مقدمه و خاطرات مؤلف از توقف در تبريز مى‌باشد. بعد از اين كه به اردبيل تبعيد شده بود، در اين ايام آزاد و به خاطر داشن متعلقاتى در تبريز مقيم شد. وى كه دوران كودكى و ايام سربازى خود را در آذربايجان گذرانده بود، در تبريز دوستان و آشنايان زيادى داشت. اين دوران از 17 رجب 1306ق تا 28 رجب 1307 دوام داشت و پس از آن حادثه مهمى در زندگى او پيش آمد و آن تقارن ورود ناصرالدين شاه به تبريز از مسافرت فرنگستان(اروپا) بود. اين بخش از خاطرات به نقل خاطرات مؤلف در تبريز به مدت يك سال مى‌پردازد كه در خدمت اميرنظام بود تا اين كه مى‌بايست همراه وى جزو مستقلين ناصرالدين شاه باشد؛ ولى به علت كسالت با نوشتن نامه‌اى خدمت ايشان، از اين امر عذر خواست. امين لشكر هنگام ورود شاه به استقبال شاه رفت و اين توقف در تبريز و ديدار با شاه موجب دلجويى مجدد از وى شد و از او خواسته شد، به تهران برگردد و مشغول كار در دستگاه همايونى شود.

بخش دوم، به بيان وقايع و خاطرات مسافرت از تبريز به تهران بين روزهاى 27 محرم 1307ق تا 24 صفر 1307 مى‌پردازد. وى اخبارى از مكان‌هايى كه در حين سفر در ركاب ناصرالدين شاه در آنجا توقف شده و نوع پوشش و آب و هوا و غذاها و شهرهاى بين راه را در خاطرات خود نقل مى‌كند.

بخش سوم كتاب، به نقل وقايع روزهاى 25 صفر 1307ق تا 28 رجب 1307ق دوره ورود به تهران بعد از تبعيد و اقامت دوباره در اين شهر پردخته است. كه اخبار خوبى در مورد غذاهاى فرنگى(اروپايى)؛ مانند خورش فرنگى، نان فرنگى پزى، سوپ رشته فرنگى همچنين حكيم فرنگى به ما مى‌دهد. همچنين اطلاعاتى درباره نديم باشى، فتح‌الله خان شيبانى شاعر، محموديه شميران، بى‌پولى خودش، فرستادن يك پرتغال تحفه، اطلاعاتى مربوط به آداب سفر، طرز مداوا، تهى خوراك، وضع زنها…. در دوره ناصرى بيان مى‌كند.

منبع متن