*نگاهی به تاریخ جهان (3جلدی)*

محور اصلی این کتاب سرزمین هند است. یعنی در کتاب «نگاهی به تاریخ جهان»، نگاه کننده در هند نشسته است. ابتدا به تاریخ دور می نگرد و در بستر زمان جلو می آید تا به تاریخ معاصر خود می رسد. روایت و تحلیل تاریخ از این نوع که نهرو انجام داده است توجه ویژه ای به جغرافیای رخدادهای هم دارد. بنابراین آسیا و تقابل تاریخی شرق و غرب دیگر محور اصلی کتاب است. از دیگر ارزش های کتاب باید به توالی و ارتباط رخدادهای جهان با یکدیگر نام برد. رویکرد تاریخی اثر درس گرفتن از تاریخ است و در این بین نویسنده هرگز ادای بی طرفی و خنثی منشی ندارد. او یک هندی اصیل است که در نقل تاریخ کشورش و جهان به استعمار و استبداد از همان ابتدا حساسیت ویژه ای نشان می دهد. می توان گفت «نگاهی به تاریخ جهان» یکی از واقعی ترین تاریخ هایی است که نوشته شده است. تاریخی به زبان مردمی که عادت کرده بودند حتی تاریخ شان را هم غربی ها بنویسند. سه ویژگی اصلی کتاب عبارتند از اینکه اولا تاریخی بومی است. دوم اینکه تحلیلی و توضیحی است و سوم آنکه به زبان ساده و برای جوانان و نوجوانان نوشته شده است. گو اینکه هیچ کتاب بدون اشکال در برداشت و نوشتار نیست اما تمام آنچه ذکر شد از این کتاب یک پیشنهاد خوب برای مطالعه تاریخ ساخته است. حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار اخیر خود با فرماندهان سپاه پاسداران ذیل بحث استحکام ساخت درونی فرمودند: این کتاب جواهر لعل نهرو -نگاهی به تاریخ جهان- را بخوانید؛ در بخشی که دخالت و نفوذ انگلیس ها در هند را بیان میکند، تصویر میکند، تشریح میکند – او آدمی است هم امین، هم مطّلع – میگوید صنعتی که در هند بود، علمی که در هند بود، از اروپا و انگلیس و غرب کمتر نبود و بیشتر بود. انگلیسها وقتی وارد هند شدند، یکی از برنامه هایشان این بود که جلو گسترش صنعت بومی را بگیرند. خب، بعد کار هند به آنجا میرسد که ده ها میلیون آن وقتها، صدها میلیون در دوره های بعد، فقیر و گدا و خیابانْ خواب و گرسنه ی به معنای واقعی داشته باشد.