*پای‌داری‌های انسانی: تبعید و تنازع بقا در حلب، 1917-1915م*

کتاب حاضر تحقیقی است درباره‌ی کشتار ارامنه توسط عثمانی‌ها در سال‌های 1917 – 1915 م. نویسنده بر پایه‌ی پژوهش‌های میدانی و به ویژه با استفاده از اسناد خانوادگی بازماندگان کشیش اسکیجیان، هم‌چنین براساس منابع انتشار یافته و اسناد موجود در بایگانی‌های کشورهای آلمان، آمریکا، و ترکیه. اطلاعات ویژه‌ای در خصوص نسل‌کشی ارامنه به طور عام و روایت وقایع تبعید ایشان به حلب به طور خاص عرضه می‌کند. ضمن این که به تاریخچه‌ی فعالیت‌های بشردوستانه‌ی شبکه مخفی پدر روحانی هوانس اسکیجیان اشاره می‌نماید. هوانس اسکیجیان، کشیش کلیسای پروتستان حلب در بحبوحه‌ی تبعید ارامنه به حلب در سال 1915 م. با ایجاد شبکه‌ی مخفی امدادرسانی اقدامات انسان‌دوستانه‌ای را برای روشنفکران، یتیمان و جوانان ارمنی در تبعید به قصد بقای ملی ارامنه انجام داد. این پژوهش با نظری اجمالی به اقدامات حکومت عثمانی در جنگ جهانی دوم شروع می‌شود و با مطالبی چون آغاز نسل‌کشی ارامنه؛ حلب در نخستین ماه‌های نسل‌کشی؛ سیاست هیئت مبلغان مذهبی؛ تشکیل امدادرسانی در حلب؛ امدادرسانی بین‌المللی؛ اقدامات متقابل دولت عثمانی؛ تبعیدهای بهار 1916 م، مرحله دوم نسل‌کشی ارامنه؛ ادامه می‌یابد. بخش دوم کتاب با عنوان “مردی چنان که او بود” روایتی مختصر از فعالیت‌های پدر روحانی هوانس اسکیجیان (کمک به ارامنه‌ی تبعیدشده‌ی حلب به قلم دختر او) است. در انتهای کتاب نمایه‌ی متن آمده است.

خ16