*گات ها کهن ترین بخش اوستا*

گاتها یا گاهان یا گاثه‌ها به معنی سرود است و کهن‌ترین اثر ادبی ایرانی است که در دست داریم. سرایندهٔ این سرودها خود زردشت است. در شش سرود از این گاهان، زردشت به عنوان اول شخص از خود یاد می‌کند. این سرودها نه تنها از نظر ادبی بلکه از جهت دربرداشتن تفکرات نوین آن روزگاران اهمیت بسزایی دارند. زبان آن شعر است و عدم آشنایی با اندیشه‌های ابتدایی زردشتی و مشکلات دستوری و زبان شعرگونهٔ آن، درک مفاهیم درست این سرودها را مشکل می‌سازد. ولی همهٔ این سختی‌ها مانع از این نیست که لطف و زیبایی آن را نتوانیم درک کنیم، بخصوص زمانی که سرودهای گاهان را با سرودهای همزمان ودایی آن مقایسه کنیم، بدیع بودن سروده‌های زردشت بیشتر نمایان می‌شود.
از نظر ساختمان شعری، شعر گاهانی شباهتی به شعر ودایی دارد. هر سرود مشتمل بر بندهایی است و هر بندی شامل بیت‌هایی است با تعداد ثابتی از هجا.
گاهان دارای 17 سرود است که در میان یسن‌ها قرار دارد. این هفده سرود را به پنج بخش تقسیم کرده‌اند که اصطلاحاً گاه گفته می‌شوند. این پنج گاه عبارتند از : اهونودگاه، اشتودگاه، سپنتمدگاه، وهوخشترگاه و وهیشتوایشت‌گاه. نامهای این پنج گاه از نخستین کلمات هر بخش گرفته شده‌اند و همه صورت پهلوی دارند. هر کدام از بخش‌ها دارای فصل‌هایی هستند که هات یا هاد یا ها نامیده می‌شوند.