کتاب زایش تراژدی و چند نوشتهی دیگر متوجه دو مسئله نسبتاً متفاوت است: از یکسو تلاشی است برای پاسخ گفتن به چند پرسش دربارۀ فرهنگ و جامعه: فرهنگ انسانی چیست؟ چرا تشریک در فرهنگ برای ما مهم است؟ آیا همۀ فرهنگهای انسانی اساساً از یک نوعاند یا از جهات مهمی فرق میکنند؟ فرهنگ انسانی تحت چه شرایطی خواهد بالید و تحت چه شرایطی «منحط» خواهد شد و زوال خواهد یافت یا حتی خواهد «مرد»؟
نیچه فکر میکند بالاترین صورت فرهنگیای که ما میشناسیم فرهنگ یونان باستان است و کاملترین صورت فرهنگ تراژدی آتنی قرن پنجم است، اما گذر زمان باعث میشود شناخت ما از این فرهنگ در بهترین حالت ناقص و غیرمستقیم باشد. تراژدی آتنی نمایشی عمومی بود که در آن شعر و موسیقی و رقص اجزای اصلی بودند، اما سنت موسیقی و رقص باستانی کاملاً از دست رفته و لذا ما نمیتوانیم تراژدی (آتنی) را آنطور که باستانیان آن را میشناختند بشناسیم. حیاتیترین شکل معاصر فرهنگ، موسیقی ـ درام واگنری است که چیزی است که ما کاملاً و مستقیماً به آن دسترسی داریم، لذا منطقی است که با نگاه کردن به نشأت گرفتن و بالیدن و زوال تراژدی آتنی در پرتو تجربهمان از موسیقی ـ درام واگنری به مطالعۀ مسائل کلی مربوط به ماهیت فرهنگ بپردازیم. از این حیث زایش تراژدی مداخلهای خاص در بحثی است که طی قرن نوزدهم جریان داشت و میگفت جامعۀ مدرن و فرهنگ مدرن باید چه شکلی به خود بگیرند. در کل، زایش تراژدی میپرسد: ما چطور میتوانیم بیماریهای جامعه «مدرن» را درمان کنیم؟ پاسخ نیچه این است: با ایجاد یک «فرهنگ تراژیک» جدید بر محور نمونهای آرمانی از مکتب واگنری.
دومین مجموعه مسائلی که زایش تراژدی با آنها دست و پنجه نرم میکند از سنت الاهیات فلسفی غرب نتیجه میشوند. دومین پرسش بنیادی این است: «آیا زندگی ارزش زیستن دارد؟» پاسخ نیچه این است: «نه (اما در فرهنگ تراژیک میتوانیم بیاموزیم که آگاهی از بیارزشی زندگی را تاب بیاوریم». واضح است که این دو مسئله عمیقاً با هم ارتباط دارند.
بحث در متن این کتاب به سه بخش تقسیم میشود. بخش اول (بخشهای 1 تا 10) وصف خاستگاه تراژدی در یونان باستان بهمثابۀ پیامد کشاکش میان دو نیرو، اصل یا رانه است. نیچه هر یک از این اصل را به تقلید از یکی از خدایان یونان باستان (آپولون، دیونوسوس) نامگذاری میکند که میتوان گفت به نحوی مخصوصاً مؤکد و ناب نمایندۀ خیالی رانۀ مورد بحث است. «آپولون» تجسم رانۀ معطوف به تمایز و تجرد و فردیت و ترسیم و احترام گذاشتن به مرزها و حدود است؛ او اصل اخلاقی اعتدال و خودداری را میآموزاند. هنرمند آپولونی با به نمایش درآوردن تصاویری جذاب از اشخاص و چیزها و رویدادهای منفرد به ستایش شعر حماسی یونانی (بهویژه شعر هومر) است. طرف دیگر این کشاکش بر سر روح یونان باستان دینوسوس است. دیونوسوسی رانۀ معطوف به تخطی از حدود، نابودی مرزها، استهلاک فردیت و افراط است. نابترین تجلی هنری امر دیونوسوسی اشکال شبهمیگسارانۀ موسیقی بهویژه آواز و رقص دستهجمعی است. بقیه در منبع متن
عنوان ________زایش تراژدی و چند نوشتهی دیگر |
موضوع _____ فلسفه |
نویسنده _______ فریدریشویلهلم نیچه |
مترجم _______ |
ناشر ________ مرکز |
قطع ___________رقعی |
جلد ____________نرم |
چاپ __________1398 |
صفحه_________240 |
قیمت روز______48000 ت |
قیمت فروش____ 30000 ت |
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.